Co wspólnego ma 85 słoni z przemysłem lotniczym?

1.  Sharing, czyli współdzielenia początki
Minęły te czasy, kiedy pakując się na wakacje, wyjmowaliśmy ciuchy, żeby zmieścić książki, płyty czy kasety i walkmany (kto pamięta?) Dzisiaj mamy wszystko online, w zasięgu… smartfona. Chodź, opowiem Ci o sharingu online, nie tylko na wakacje.

2. Sharingu blaski
Nic nie jest tylko dobre, albo tylko złe, za to wszystko ma jasne i ciemne strony. Technologie towarzyszą nam już niemal na każdym kroku, w niemal wszystkich przestrzeniach życia i wygląda, że będzie tak coraz częściej.

Książki, muzyka, filmy i seriale, gry, social media, zdjęcia, a nawet praca! Wszystko pomieści się w chmurze. Dzięki wirtualnej przestrzeni i rzeczywistości z pewnością zyskujemy nowe, większe możliwości. Współdzielenie zasobów, jak dokumenty, czy projekty zawodowe pozwala lepiej je wykorzystywać i nimi zarządzać, co więcej ułatwia i przyspiesza pracę. Dzisiaj zdjęcia współdzielimy na bieżąco, nawet natychmiast, także z bliskimi, którzy mogą być setki kilometrów od nas. Sharing online to także kluczowy element gospodarki o obiegu zamkniętym! Udostępnianie zasobów, plików, produktów i usług poprzez platformy cyfrowe pozwala zmniejszać ilość produkowanych odpadów i lepiej wykorzystywać zasoby, dzięki czemu tworzymy bardziej zrównoważoną gospodarkę, co realnie przekłada się na środowisko, klimat i dobrobyt nas wszystkich.
To bez wątpienia wygoda, chociaż ta dostępność i łatwość bywa trudna, kiedy nawet na urlopie masz dostęp do firmowego maila… w telefonie ;p

3. i cienie

Wszystkim nam się marzy idealny świat, jednak idealne rozwiązania jeszcze są przed nami. Sharing także ma wady. Jego podstawę stanowią między innymi potężne centra danych, serwery i zaawansowane systemy oraz programy komputerowe, czy później urządzenia końcowe, jak telewizory, komputery czy właśnie smartfony. Czy wiesz? Jak podaje raport International Data Corporation, na całym świecie liczba sprzedanych w 2022 roku smartfonów wyniosła około 1,21 mld! Dla porównania ludność Polski na początku 2024 roku, według danych Eurostatu liczyła około 36,6 mln… Każdy z elementów sharingu – smartfony, serwery, łącza, pliki, wirtualne chmury, fizyczne centra danych, wymagają potężnych nakładów i zasobów.

Wszystkie te elementy trzeba wyprodukować, a następnie zasilać, obsługiwać, chłodzić czy wentylować… Według dostępnych danych sektor ICT generuje około 4% globalnych emisji CO2, to wynik porównywalny z emisją generowaną przez lotnictwo! W skali świata najpopularniejsza wyszukiwarka Google przetwarza 100 000 zapytań na sekundę, co w skali roku przekłada się na około 630 tys. t CO2. Dla porównania skali emisji CO2 – niepozorny kwadrans w internecie można porównać do przejechania 1 km samochodem! Jednak, mimo iż cała wirtualno – realna przestrzeń współdzielenia zasobów, usług, czasu, przestrzeni, pracy i relaksu wiąże się z wieloma wyzwaniami, to jak pokazują badania, strona tekstu napisana przez sztuczną inteligencję generuje od 130 do 1500 razy mniejszą emisję w porównaniu z autorem ludzkim!

4. Sharingu możliwości małe i duże

Całkiem realny świat wirtualnego sharingu, wiąże się z ciągle nieodkrytymi, licznymi potencjałami. Internet galopuje! Od 2015 roku, czyli na przestrzeni niecałych 10 lat liczba internautów na świecie wzrosła o 60%, a globalny ruch w sieci zwiększył się aż o 440%. Rozwój potrzeb, generuje rozwój technologii, ale też świadomość ewentualnych wyzwań i wzmaga poszukiwania optymalnych rozwiązań, które pozwolą na jednoczesne zwiększanie możliwości oraz dbanie o zrównoważony rozwój, środowisko, klimat i lepszą przyszłość. I tak wszyscy – mali i duzi – mamy pole do popisu 🙂

Ty, ja i każdy z nas może dbać o zmniejszanie obciążeń i emisji CO2! Wyłączaj sprzęty, nieużywane aplikacje, wypinaj wtyczki z kontaktów, dbaj o porządek w skrzynce mailowej, rozważnie zapisuj się do newsletterów, zwracaj uwagę i wybieraj zielonych dostawców usług oraz zielone produkty, które realizują wytyczne ekoprojektowania oraz realizują działania prośrodowiskowe.

Firmy produkcyjne, czy usługowe, mają szereg możliwości, by realizować i cele finansowe, i zrównoważonego rozwoju. Tutaj rozwój technologii, które usprawniają procesy, rozwijają możliwości, przy jednoczesnym uwzględnieniu troski o klimat i środowisko, stanowi perspektywę na przyszłość. Tak jak inwestycja w OZE, modułowość i wydłużanie cyklu życia produktów, przez rozwój usług wymiany oraz naprawy, edukację konsumentów, czy programy lojalnościowe skoncentrowane na odzyskiwaniu produktów i skutecznym zwiększaniu recyklingu. W Polsce w 2019 roku sprzedano 8,5 mln smartfonów, a wymiana modeli w 2020 roku spowodowała emisję około 580 ton CO2, co odpowiada masie 85 afrykańskich słoni. Badanie przeprowadzone na zlecenie ElektroEko przez GfK wykazało, że zaledwie 8% użytkowników oddaje wykorzystane aparaty do punktu zbiórki elektrośmieci lub podczas zbiórki telefonów i tylko 1% oddaje stary telefon swojemu operatorowi. Jak podaje ONZ, roczna produkcja elektrośmieci to około 50 mln ton, przy czym z każdej tony smartfonów można odzyskać między innymi 150g złota. Wartość surowców, które zawierają elektrośmieci to kwota ponad 48 mld euro. To liczby które robią wrażenie i stanowią istotną przestrzeń do zagospodarowania.

5. Sharingu przyszłość
Jasne jest, że sharing na wielu poziomach i w wielu kontekstach, to dobra, a czasem nawet jedyna droga w przyszłość! Naszym zadaniem jest takie jej (z)budowanie, by faktycznie i nadal sharing nam służył, rozwijał nasze możliwości, otwierał nowe potencjały, a jednocześnie stanowił realne narzędzie zrównoważonego rozwoju oraz dbania o klimat i naturalne środowisko.

Każda aktywność zostawia ślad węglowy. Trudno porównać ślad węglowy tradycyjnej kawy i pączków u cioci na imieninach 😉 z nowoczesnym zoomem, tradycyjnej książki i wirtualnego ebooka, playlisty na spotify czy oryginalnego winyla. O ich wadze stanowi wiele, czasem niepoliczalnych elementów, jak emocje i relacje. Jednak dzięki wydłużaniu cyklu życia produktów, ograniczaniu marnotrawstwa, efektywniejszemu wykorzystaniu zasobów oraz redukcji emisji CO2, sharing online pomaga przesunąć akcent z tradycyjnej, liniowej gospodarki (produkcja-użycie-wyrzucenie) na bardziej zrównoważony model, w którym zasoby są wykorzystywane w sposób efektywny i ponownie wprowadzane do obiegu. Cyfrowy detoks jest zdecydowanie wskazany, jednak warto wybierać zdroworozsądkowo, dopasowywać do sytuacji i korzystać z możliwości, mając w pamięci środowisko, klimat, zrównoważony rozwój, cyrkularność i zdrową, bezpieczną, wspólną przyszłość.